Kế toán vật liệu, dụng cụ, sản phẩm, hàng hóa

    Lượt xem: 792

KẾ TOÁN VẬT LIỆU, DỤNG CỤ, SẢN PHẨM, HÀNG HÓA

I. Khái niệm và phương pháp(PP) tính giá

 

1. Khái niệm

Vật liệu, dụng cụ, Sp, hàng hoá đều là hàng tồn kho thuộc tài sản lưu động

 

Đặc điểm: thời gian chu chuyển ngắn

 

· Vật liệu thể hiện dưới dạng vật hoá, tham gia vào 1 chu kỳ SX kinh doanh nhất định vàà được chuyển hết 1 lần vào chi phí kinh doanh

· Công cụ dụng cụ: là những tư liệu LĐ mà không có đủ điều kiện để xếp vào TSCĐ (Giá trị thấp < 10 triệu, thời gian SD < 1 năm) -> mang đầy đủ các tính chất TSCĐ

· SP: bao gồm thành phẩm và bán thành phẩm.

· Hàng hóa: Vật tư hàng hoá có hình thái vật chất hoặc ko có hình thái vật chất mà DN mua về rồi mang đi bán chứ không SD để chế tạo SP hay DVụ

· Vật liệu có: VL chính, VL phụ, phụ tùng thay thế, TBị XDCB, phế liệu, VL khác

· Dụng cụ bao gồm: CCDC, bao bì luân chuyển, đồ dung cho thuê

 

2. Cách tính giá:

 

Nếu mua ngoài:

Giá thực tế = Giá ghi trên hoá đơn – các khoản khấu trừ + chi phí gia công + thuế không được hoàn lại + chi phí thu mua thực tế

 

 

Với các vật liệu, công cụ, sản phẩm do doanh nghiệp(DN) tự sản xuất ra thì giá thực tế là toàn bộ chi phí sản xuất thực tế mà doanh nghiệp đã bỏ ra để sản xuất ra chúng.

 

Các phương pháp tính giá

 

PP giá đơn vị bình quân:

Gía thực tế từng loại NK = Số lượng từng loại nhập kho * giá đơn vị bình quân

Giá đơn vị bình quân có thể tính theo các cách sau:

C1:

Giá thực tế từng loại tồn đầu kỳ và nhập trong kỳ

Giá ĐV BQ =

Lượng thực tế tồn từng loại đầu kỳ và nhập trong kỳ

C2:

Giá thực tế từng lại tồn đầu kỳ (cuối kỳ trước)
Giá đơn vị BQ CK trước =
Lượng thực tế từng loại tồn Đk (Cuối kỳ trước)

C3:

Giá thực tế từng loại tồn kho sau mỗi lần nhập
Giá Đvị BQ sau mỗi lần nhập =
Lượng T. tế từng loại tồn kho sau mỗi lần nhập

 

 

Ví dụ: NL A tồn đầu kỳ là: 3.000Kg, đơn giá 1.000đ

Tổng NL A Nhập trong kỳ: 7.000kg, tổng giá thực tế: 7.700.000đ

Tổng NL A xuất trong kỳ: 8.000Kg

Kế toán XĐ giá bình quân của 1 Kg NL A như sau:

Giá BQ 1 KG A = (3.000*1.000+7.700.000)/ (3.000+7.000) = 1.070.000

Giá thực tế A Xuất kho: 8.000 *1.070 = 8.560.000

 

PP nhập trước, xuất trước (First In First Out – FIFO): Vật tư hàng hoá nào Nhập vào trước thì khi xuất sẽ được xuất trước.

PP trực tiếp: tính nguyên giá từ lúc nhập cho đến lúc xuất.

PP giá hạch toán: Sử dụng hệ số giá hạch toán để tính giá:

 

Giá thực tế tồn ĐKỳ + Giá T. tế Nhập kho trong kỳ
Hệ số giá hạch toán =
Giá hạch toán tồn ĐKỳ +Giá H Toán nhập kho trong kỳ

 

 

Nếu tự sản xuất: thì nguyên giá được tính bằng tổng các chi phí bỏ ra để sản xuất ra vật tư hàng hoá đó.

 

II. Kế toán chi tiết Vật liệu, Công cụ dụng cụ, sản phẩm, hàng hoá.

 

1. chứng từ sổ sách kế toán:

Các chứng từ cần sử dụng: Phiếu nhập, xuất, Hoá đơn GTGT, HĐ bán lẻ, biên bản kiểm nghiệm, phiếu báo Vtư còn lại cuối kỳ, bảng kê VTư hàng hoá

Các loại sổ sách sau:

Thẻ kho, thẻ kế toán chi tiết, bảng tổng hợp nhập, xuất, tồn, sổ đối chiếu luân chuyển, phiếu giao nhận chứng từ, sổ số dư, bảng luỹ kế nhập, xuất, tồn

 

* Các phương pháp kế toán chi tiết:

Phương pháp thẻ song song, PP sổ đối chiếu, phương pháp sổ số dư

Theo các hình thức kê khai khác nhau mà DN sử dụng các phương pháp kế toán khác nhau. (Kê khai thường xuyên và kiểm kê định kỳ)

 

2. Các tài khoản sử dụng:

TK 152, 153, 156

Các TK liên quan: 111, 112, 131, 331, 632, …

 

3. Hạch toán biến động tăng:

a. Tăng do tự SX, chế biến nhập kho, thuê ngoài, gia công chế biến

Nợ 155, 152, 153: Tăng các VL, CC, SP, HH

Có 154: Chi phí SX KD dở dang

b. Tăng do mua ngoài:

Nợ 152, 153, 156, 133

Có 331, 111, 112, 141

Khi hưởng chiết khấu hay giảm giá, hàng trả lại ghi:

Nợ 331, 111, 112, 138

Có 152, 153, 156, 133

Khi hưởng chiết khấu do thanh toán trước hạn, ghi:

Nợ 331, 111, 112, 138

Có 515: Chiết Khấu đựơc hưởng

c. Tăng do cấp phát, biếu tặng, góp vốn:

Nợ TK 15…

Nợ 133

Có 411: Ghi tăng nguồn vốn

Có 711: Tăng thu nhập do nhận viện trợ, cấp phát, biếu tặng

d. Do đánh giá lại:

Nợ 15… Có 412: Chênh lệch do đánh giá lại

 

4. Kế toán biến động giảm:

a. Giảm do xuất SD cho SX, KD

Nợ 621, 627, 641, 642

Nợ 241: XDCB hoặc SC TSCĐ

Có 152, 153…

 

Nếu xuất CCDC với giá trị tương đối lớn, sử dụng trong nhiều kỳ, ghi:

BT1: Phản ánh toàn bộ giá trị xuất dùng

Nợ 242: 100% giá trị Xuất dùng (chi phí trả trước dài hạn)

Có 153:

BT2: Phân bổ giá trị phân bổ mỗi lần:

Nợ 627, 641, 642

Có 242: giá trị xuất dung

 

Khi báo mất, hỏng, hết thời gian sử dụng:

Nợ 138, 334, 111, 152 (phế liệu thu hồi)

Nợ 627, 641, 642: phân bổ nốt giá trị còn lại

Có 242: Giá trị còn lại

 

b. Giảm do xuất bán:

BT1: Phản ánh giá vốn:

Nợ 157, 632

Có 152, 153, 156…

BT2: Phản ánh gía bán vật liệu(VL), công cụ dụng cụ(CCDC), sản phẩm(SP), hàng hoá(HH)

Nợ TK liên quan: 131, 136, 11, 112… Tổng giá thanh toán

Có 511, 512: Dthu tiêu thụ

Có 333: Thuế

 

c. Xuất góp vốn liên doanh:

BT1: xác định giá vốn

Nợ 632:

Có 152, 153…

BT2: Phản ánh tổng giá thanh toán được chấp thuận:

Nợ 128, 222, …

Có 511, 333

 

d. Giảm do xuất thuê ngoài gia công, chế biến:

Nợ 154

Có 152, 153…

Các chi phí liên quan: Nợ 154, 133 có 331, 334, 338, 111, 112

 

e. Các trường hợp khác:

Cho vay tạm thời không tính lãi:

Nợ 138, 136,

Có 152, 153…

Trả thưởng, trả lương:

Nợ 632

Có 152, 153…

Thiếu do phát hiện qua kiểm kê:

Nợ 632, 138

Có 152, 153…

Giảm do đánh giá lại, phần chênh lêch ghi:

Nợ 412: phần chênh lệch

Có: 152, 153…

 

* Nếu theo Phương pháp định kỳ:

Sử dụng tài khoản 611: cuối kỳ không có số dư

Kế toán dự phòng giảm giá: TK 159:

Bên nợ: Hoàn nhập dự phòng giảm giá hàng tồn kho

Bên có: Trích lập dự phòng giảm giá hàng tồn kho

Dư có: dự phòng giảm giá hiện còn

 

Khi hoàn nhập nếu số hoàn lớn hơn:
Nợ 159
Có 632

Nếu hoàn nhập nhỏ hơn ghi:
Nợ 632
Có 159

 

Bài tập:

Một DN hạch toán theo PP kê khai thường xuyên có số liệu như sau:

Tồn kho đầu kỳ: (Đơn vị: 1000đ)

 

Giá hạch toánGiá thực tế
NVL chính:20.00021.000
CCDC14.00013.000

 

 

Trong kỳ có các nghiệp vụ phát sinh như sau:

 

1. Thu mua NVL chính, chưa trả tiền cho người bán. Số tiền phải trả ghi trên hoá đơn: 55.000, trong đó thuế GTGT 5.000, NVL đã nhập kho theo giá hạch toán 53.000

2. Chi phí thu mua, vận chuyển số NVL trên về kho: 4.620 gồm cả thuế 10% đã thanh toán bằng tiền mặt.

3. Mua công cụ dụng cụ đã nhập kho theo giá hạch toán: 25.000. chi phí thực tế như sau:

· Giá hoá đơn chưa thanh toán 24.200 (cả thuế GTGT 10%)

· Chi phí vận chuyển, bốc dỡ trả bằng tiền mặt 2.500

4. Xuất nguyên vật liệu chính dung cho sản xuất theo giá hạch toán cho phân xưởng SX chính số 1: 30.000, PX2: 25.000

5. Xuất CCDC thuộc loại phân bổ một lần thưo giá hạch toán cho PX SX 1: 7.000, PX SX số 2: 5.000, cho QLDN: 2.000

6. Xuất CCDC thuộc loại phân bổ 4 lần theo giá hạch toán cho PXSX số 2: 8.000

 

Yêu cầu: – Lập bảng tính gía trị thực tế

– Định khoản và phản ánh vào sơ đồ tài khoản

 

Bài giải

 

YC 1: Có bảng sau:

Giá chưa thuế = Giá có thuế / (1 +%VAT/100)

Giá TT VLC = 55.000/1,1 + 4.620 / 1.1 = 54.000

Giá TT CCDC = 24.200/1.1+2.500 = 24.500

Sử dụng Công thức hệ số giá hạch toán:

Chỉ tiêu

Vật liệu chính

Công cụ dụng cụ

Giá HTGiá TTGiá HTGiá TT
1- Tồn đầu kỳ20.00021.00014.00013.000
2- Nhập trong kỳ53.00054.00025.00024.500
3- Cộng tồn và nhập73.00075.00039.00037.500
4- Hệ số giá1.030.96
5- Xuất dùng trong kỳ55.00056.65022.00021.200
6- Tồn kho cuối kỳ18.00018.55017.00016.300

 

 

YC2: Định khoản:

NV1): Thu mua NVLC

Giá mua chưa thuế = Giá mua có thuê / (100 + % VAT) *100

= 55.000 / (100+100) *100 = 50.000

Nợ 152- tăng NVLC : 50.000

Nợ 133 – Thuế GTGT : 5.000

Có: 331-Phải trả người bán : 55.000

 

Nv2) Chi phí thu mua: hạch toán vào nguyên giá VLC:

Nợ 152- CP thu mua: 4.200

Nợ 133- Thuế 420.

Có 111- Trả bằng tiền mặt (Quỹ giảm): 4.620

 

NV3) Mua CCDC nhập kho: Tính theo chi phí thực tế

Nợ 153- Giá mua CCDC : 22.000

Nợ 153:CP thu mua : 2.500

Nợ 133: Thuế VAT : 2.200

Có 331: Giá mua chưa thanh toán : 24.200

Có 111: trả tiền CPP thu mua : 2.500

 

NV4) Xuất NVLC dung cho HĐ tại PX SX chính, TK 152 giảm, CP SX chung tăng lên (621 Nguyên vật liệu trực tiếp – Chi tiết cho từng PX) theo giá thực tế quy đổi trong bảng trên

Nợ 621 – PX1 : 30.900

Nợ 621 – PX2 : 25.750

Có 152 – NVLC chính: 56.650

 

NV5) Xuất CCDC phân bổ một lần nên chỉ phản ánh toàn bộ giá trị xuất dùng:

Phải ghi theo giá thực tế được quy đổi

Nợ 627- (CP SX Chung) –PX1: 6.860

Nợ 627 – PX2: 4.900

Nợ 642 (CP quản lý DN) 1.960

Có 153: 13.720

 

NV6) Xuất CCDC: Loại phân bổ 4 lần phải ghi các bút toán phân biệt

Tính theo giá thực tế. (Đã tính trong bảng)

BT1. Phản ánh toàn bộ giá trị xuất dung:

Nợ 142- CP trả trước: 7.840

Có 153: Xuất CCDC: 7.840

BT2. Phản ánh gía trị một lần xuất dung:

Nợ 627 – PX2: 1.960 (=7.840/4)

Có 142: 1.960

Phản ánh vào sơ đồ TK (TK 153)

TK 153

Dư ĐK: 13.720
PS:
3a) 22.00011.760 (5 – 627)
3b) 2.5001.960 (6b –642)
7.840 (6a – 142)
Tổng PS: 24.50021.560
Dư CK: 16.600

Tương tự với các TK khác

 

 

Khóa học thực hành kế toán tổng hợp thực tế tại Công ty đào tạo tin học kế toán Tri Thức Việt sẽ dạy các bạn thực hành toàn bộ trên chứng từ thực tế và phần mềm kế toán : Dạy thực hành kê khai thuế , hạch toán thực tế , lên sổ sách , lập báo cáo tài chính cuối năm .

 

http://ketoannganhan.com/

Comments

comments